 |
| Kırmızı dev |
Kırmızı dev Güneş‘in kütlesinin on katına kadar çıkabilen bir dev yıldızdır. İsminin sebebi renklerinin kırmızı, boyutlarının büyük olmasıdır. Birçok kırmızı dev içine binlerce Güneş’i sığdıracak kadar büyüktür. Aldebaran, Arcturus, Betelgeuse ve Mira bilinen kırmızı devlerdendir.
Güneş‘imiz şu anda anayol denen bir aşamadadır, yani kırmızı dev değildir. Günümüzden 5 milyar sonra, Güneş bir kırmızı dev olacak. Şu anki çapının 200 katına ulaşacak ve Merkür, Venüs, muhtemelen Dünya‘yı yutacak. Kırmızı Dev Nasıl Oluşur?Tüm yeni yıldızlar füzyon yoluyla hidrojeni helyum yaparlar. Böylelikle sıcaklık ve ışık olarak çok fazla enerji ortaya çıkar. Güneş gibi anayolda bulunan tüm yıldızlarda bu süreç yıldızın merkezinde gerçekleşir. Er ya da geç, hemen hemen tüm hidrojen bir gün helyuma dönüşecektir. Bu yüzden çekirdek reaksiyonu sona erer ve yıldızın kütleçekimi nedeniyle çekirdek küçülür. Ardından çekirdeğin etrafındaki tabaka ısınmaya başlar ve buradaki hidrojenler helyuma dönüşmeye başlar. Yeni enerji kaynağıyla birlikte yıldızın dış tabakası giderek büyümeye başlar. Yıldızlar bazen anayolda oldukları zamankinden on bin kat daha parlak olurlar. Yıldızın dışı büyümüş olduğundan, enerjisi daha büyük bir alana yayılır. Bu nedenle yüzey sıcaklığı azalır ve rengi kırmızıya ya da turuncuya döner. Kırmızı dev süreci geçicidir. Yıldızın anayolda geçirdiği milyarlarca yıldan çok daha kısa sürer. Sadece birkaç yüz milyon yılda yıldız helyumu füzyona uğratarak karbon, nitrojen ve oksijen gibi başka elementleri oluşturmaya başlar. Daha sonra dış katmanın bir kısmı etrafa yayılır ve yıldızın etrafında gaz ve toz bulutu oluşur. Zamanla kırmızı devlerin çoğu beyaz cüceye dönüşür. Çok daha büyük kırmızı devlerse nötron yıldızı ya da kara delik olurlar. |