Yaygın kullanılan galaksi sınıflandırması, Edwin P. Hubble tarafından hazırlanmış ve gökbilimci Gerard de Vaucouleurs tarafından da düzenlenmiştir. Dört ana sınıfa ayrılan galaksi türleri (kolların açıklığı ve uzunluğu, sarmalın açıklığı, galaktik şişkinlik gibi) bazı özelliklere göre daha küçük kollara ayrılır.
Çoklu dalgaboyu gözlemlerinin yapıldığı bu dönemde, galaksi türlerinin alt-sınıflandırmaları hem bu özellikleri, hem de galaksinin yıldız oluşturma hızı ve yıldızlarının yaşı gibi niteliklerini göz önünde bulundurur.
1. Sarmal Galaksi
Merkezlerini kesen yıldız ve diğer materyallerden oluşmuş bir hatta sahip galaksilere çubuklu sarmal galaksi denir. Galaksilerin pek çoğunda bu çubuklardan var ve gökbilimciler bunların galaksilerin içindeki işlevlerini araştırıyorlar.
Çubuklara ek olarak, sarmal galaksilerin büyük bir kısmının merkezinde kara delik bulunuyor. Sarmal galaksilerin alt grupları galaktik şişkinliklerine, kollarına ve bu kolların birbirlerine ne kadar sıkı bağlandıklarına göre belirlenir.
2. Eliptik Galaksi
Eliptik galaksiler yumurta şeklinde olup galaksi kümelerinde ve daha küçük galaksilerde gözlemlenirler. Eliptik galaksilerde düşük kütleli ve yaşlı yıldızlar bulunur. Yıldız üreten gaz ve toz bulutu çok az olduğundan yeni yıldız oluşumu epey sınırlıdır. Boyutları birkaç bin ışık yılından birkaç yüz bin ışık yılına kadar çeşitlilik gösterdiğinden, eliptik galaksiler yüz milyonlardan yüz trilyonlara uluşan sayılarda yıldız barındırabilirler.
Gökbilimciler her eliptik galaksinin merkezinde galaksinin kütlesiyle orantılı bir süper kütleli kara delik olduğunu düşünüyorlar. Messier 87 galaksisi buna bir örnektir. Eliptik galaksilerin, küresel yıldız kümeleriyle normal eliptik galaksilerin arasında kalan ve cüce eliptik galaksi denen galaksilerin de dahil olduğu alt grupları vardır.
3. Merceksi Galaksi
Merceksi galaksi sarmal ile eliptik arasında bulunan bir galaksi sınıflandırmasıdır. Büyük diskleri olmasına rağmen, kolları yoktur. İçlerindeki gaz ve toz bulutunun çoğunu kullandıklarından çok az yıldız oluşumu gerçekleşir.
Eliptik galaksiler ve merceksi galaksiler birbirlerine çok benzeseler de, merceksi galaksilerde silik de olsa disk bulunur. Dolayısıyla bu iki galaksi türünün ayrımını yapmak diğerlerine göre daha zor olabilir.
4. Düzensiz Galaksi
Düzensiz galaksiler, isminden de anlaşılacağı üzere düzensizdir. Bunun Dünya‘dan da gözlemlenebilen bir örneği Macellan Bulutları‘dır. Düzensiz galaksilerin sarmal ya da eliptik olabilmek için yeterli yapıları yoktur.
Düzensiz galaksilerin bazılarında çubuk yapısı, bazılarında aktif yıldız oluşumu olabilir. Cüce düzensiz galaksiler olarak sınıflandırılanlar ise 13.5 milyar yıl önce oluşmuş galaksilere benzerdir. Düzensiz galaksilerin özelliği, olmayan yapılarıdır.
Hubble ve De Vaucouleurs Sınıflandırması
Edwin Hubble, 1927’de sunduğu çalışmasında galaksileri biçimsel olarak incelemiş ve 3 sınıfa ayırmıştı: Sarmal, eliptik, merceksi (sarmal gibi diskten oluşsa da kolları olmayan galaksiler). Tabi bunlara ek olarak belirli bir şekli olmayan düzensiz galaksiler de vardı.
1959’da Gérard de Vaucouleurs yeni bir galaksi sınıflandırması sundu. Çünkü Hubble’ın sınıflandırmasının iki boyutluluğunu yeterli bulmamıştı. Edwin Hubble’ın sınıflandırmasında galaksiler çubuklar var olup olmamasına ve sarmal kolların birbirlerine yakınlığına göre ayrılmıştı.
de Vaucouleurs, Hubble’ın sarmal, eliptik, merceksi, düzensiz galaksiler sınıflandırmasını devam ettirdi. Ancak sarmal galaksileri kendi içlerinde halkalarına, kollarına ve çubuklarına göre yeniden değerlendirdi.